Η Κρήτη αποτελεί μια πολύ σημαντική οινοπαραγωγική ζώνη στην Ελλάδα. Το ζεστό κλίμα με την έντονη ηλιοφάνεια , το θαλασσινό αεράκι και τα βουνά δημιουργούν πολλές και διαφορετικές συνθήκες που ευνοούν αρκετές ποικιλίες σταφυλιών για την παραγωγή μεγάλης γκάμας κρασιών, κόκκινων, ροζέ και λευκών. Οι ποικιλίες σταφυλιού που μας δίνουν το κόκκινο κρασί είναι το κοτσιφάλι, το μαντηλάρι, το λίατικο και το ρωμαίικο.
Το κοτσιφάλι παράγει ένα τυπικό Μεσογειακό κρασί και καλλιεργείται κατά κύριο λόγο στο νομό Ηρακλείου όπου καταλαμβάνει 12,000 στρέμματα. Το κρασί έχει ευχάριστο άρωμα και γεύση μέτριας αλκοολικής περιεκτικότητας σε αλκοόλη , ήπιες τανίνες και οξύτητα. Το άρωμα του διαφοροποιείται κατά τη διάρκεια της εξέλιξης του, το φρέσκο οινοποιημένο κρασί φέρει διακριτικά και δροσερά αρώματα που το κάνουν ιδανικό για την παρασκευή ροζέ κρασιού ενώ το παλαιωμένο έχει διαφορετικό άρωμα με νότες αποξηραμένων σύκων και δαμάσκηνων. Επειδή το κοτσιφάλι παράγει κρασί με αστάθεια στο χρώμα , παραδοσιακά οινοποιείται με την ερυθρή ποικιλία μαντηλάρι, η οποία έχει βαθύ κόκκινο χρώμα, υψηλή οξύτητα και χαμηλό αλκοολικό βαθμό. Οι δυο ποικιλίες συμπληρώνουν και εξισορροπούν η μία την άλλη και παράγουν κρασί με άρωμα από γλυκά λουλούδια και αποξηραμένα μαύρα φρούτα. Το καλύτερο κρασί από κοτσιφάλι προέρχεται από την περιοχή του Ηρακλείου. (οίνος ΠΟΠ Πεζά και οίνος ΠΟΠ Αρχάνες). Το κρασί κοτσιφάλι συνοδεύει και λαδερά φαγητά και φαγητά με κρέας.
Το λιάτικο είναι μια ποικιλία αμπέλου που δίνει εξαιρετικά ερυθρά κόκκινα κρασιά αλλά και περίφημα γλυκά κρασιά. Τα ξηρά κρασιά έχουν στρογγυλή, γεμάτη και μαλακή γεύση ενώ τα γλυκά έχουν πιο πλούσια και πυκνή γεύση. Το κρασί φτιάχνεται από λιαστά σταφύλια και έχει χαμηλή ένταση χρώματος κόκκινο με γκρενά. Το άρωμα του είναι πλούσιο από ώριμα κόκκινα φρούτα και η γεύση του γεμάτη με υψηλά επίπεδα αλκοόλης και χαμηλές μαλακές τανίνες. Απαιτείται μακρά παλαίωση σε μεγάλα βαρέλια. Τα ξηρά κρασιά χρειάζονται τουλάχιστον 5 χρόνια για να γίνουν πιο απολαυστικά ενώ παλαιώνουν άνετα για 10 χρόνια ή περισσότερο. Το καλύτερο λιάτικο κρασί προέρχεται από το Ηράκλειο ( οίνος ΠΟΠ Δαφνές) και το Λασίθι (οίνος ΠΟΠ Σητείας) με 20% πρόσθεση από μαντηλάρι. Το επιδόρπιο κρασί με τη γεωγραφική ένδειξη Σητεία είναι ιδανικό για αυτούς που προτιμούν γλυκό κόκκινο κρασί με χαμηλή αλκοόλη.
Η ποικιλία Ρωμαίικο καλλιεργείται στους ηλιόλουστους αμπελώνες των λοφοσειρών της Κίσσαμου στα Χανιά κάτω από άριστες κλιματολογικές συνθήκες και είναι ιδανική για την παραγωγή γλυκού κόκκινου κρασιού. Σύμφωνα με μελέτες, έχει γενετική συγγένεια με μια από τις ευγενείς ποικιλίες της Μαδέιρα. Το παραγώμενο κρασί, ο Μαρουβάς, είναι υψηλό σε αλκοόλ και μέτριο σε οξύτητα. Το χρώμα του είναι ασταθές εξαιτίας της ιδιότυπης πολυχρωμίας των σταφυλιών και προορίζεται για μακρόχρονη παλαίωση. Είναι ένα παραδοσιακό κρασί που κάποιοι το θεωρούν ιδιαίτερο και άλλοι απλά οξειδωμένο λόγω της παρουσίας οξείδωσης στο άρωμα και τη γεύση. Η οξείδωση, ωστόσο, δεν αποτελεί πάντα ελάττωμα και μπορεί να προσθέτει πολυπλοκότητα στα υπόλοιπα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του κρασιού.
(περισσότερα άρθρα για την Κρήτη στο www.gomega.gr)
